Lesprogramma
Er is een lesprogramma ontwikkeld om de vergeten ramp aandacht te geven op scholen.
Een van de doelen van de Stichting 1666-2016 Terschelling was om de vergeten ramp een beetje uit het verdomhoekje te halen. Daarvoor werd een groep vakkrachten en vrijwilligers enthousiast gemaakt. Zij ontwikkelden een lesprogramma dat in het voorjaar en in het najaar werd toegepast op ALLE Terschellinger scholen (onderbouw, bovenbouw en VMBO). Hierin werden alle aspecten van de rampen van 1666 uitgelicht.
Theatervoorstelling over de brand van 1666
Er wordt een muzikale theatervoorstelling gemaakt over de brand van 1666. Het project is geschikt voor kinderen van 8 t/m. 12 jaar. De duur is 2 ochtenden van 3 uur. Aan het eind van de tweede ochtend wordt de voorstelling gespeeld voor de andere scholieren. Dit duurt ongeveer 20 tot 25 minuten. Het heeft de voorkeur dat er tussen de eerste en de tweede ochtend ongeveer een week tijd zit (in overleg). Het maximale deelnemersaantal is ongeveer 30 kinderen.
Voorwaarden:
- gedurende de beide ochtenden hebben wij een gymzaal/speelzaal nodig plus een lokaal, zodat er in twee groepen kan worden gewerkt.
- De uitvoering is in de zaal.
- Er zijn twee juffen/meesters van de school bij de workshops aanwezig. Zo is er op de momenten dat wij in twee groepen werken, bij elke groep een begeleider vanuit de school ter ondersteuning.
Vorm en inhoud:
We maken een voorstelling vanuit het gezichtspunt van de vluchtelingen, die bij de brand op West in 1666 met bootjes naar Harlingen vluchtten. Bij aanvang ziet het publiek de vluchtelingen in een boot. Zij roeien en zingen een lied over hun situatie (het 1666-lied, geschreven door Dick de Graaff). In Harlingen worden zij opgevangen en er worden dekens uitgedeeld. Al gauw komen de verhalen los over wie zij zijn en wat zij hebben meegemaakt (ooggetuigenverslagen). De Harlingers stellen vragen en functioneren als vertellers voor het publiek.
De voorstelling is opgebouwd uit groepsmomenten vanuit beweging (mimografieën) en intiemere momenten die door de kinderen zelf in kleinere groepjes zijn gemaakt.
De grote lijn in de mimografieën is: roeien, de beelden die de vluchtelingen voor zich zien, de angst in hun ogen, vluchten voor het vuur, ingesloten zijn door de vlammen, proberen een weg te vinden door de rook, mensen helpen, het vuur doven, zoeken tussen de resten van het smeulende dorp, de wederopbouw en het slotlied, met verwijzing naar de brand in Londen (London’s burning). Mogelijk wordt er een fragment uit het gedicht van Vondel over de brand geciteerd. Voor de scenes in kleinere groepjes (ooggetuigenverslagen) worden elementen gebruikt van waargebeurde verhalen, zelfbedachte verhalen door inleving in de situatie, omschrijving van iets of iemand die gered werd, bijzondere gebeurtenissen, enz.. Deze scenes worden gemaakt vanuit de inbreng van de kinderen.
Werkwijze:
De eerste les vertelt Geesje Lettinga het verhaal, zodat de kinderen goed weten waar het over gaat en zich goed kunnen inleven en laten inspireren. Aan Geesje kunnen zij ook vragen stellen over de tijd waarin de brand plaats vond en over alles wat zij willen weten. Daarna gaan Dick de Graaff en Judith Oost met de kinderen alle elementen voor de voorstelling maken en instuderen. Deels gezamenlijk en deels in aparte groepen. Vervolgens wordt de voorstelling in elkaar gezet, gerepeteerd en uitgevoerd. De groepsscènes worden tijdens de voorstelling begeleid door Dick middels improvisaties op de viool. Voor de tussen-scènes kijken we waar muziek ondersteunend kan zijn.
Achtergrond:
Door de ramp van 1666 vanuit de vluchtelingen te bekijken, ontstaat er automatisch een connectie met de vluchtelingen in onze tijd. Door bezig te zijn met de beleving van kinderen in oorlogstijd, is het makkelijker om te begrijpen hoe het voor de kinderen in andere landen zou kunnen zijn. Wij praten hierover met de kinderen, zonder direct op de actualiteit in te gaan en proberen ons met elkaar voor te stellen hoe het voor de kinderen moet zijn geweest in 1666.
Onderwijs project 1666 Harlingen
Na de grote brand van West, vluchten er Terschellingers naar Harlingen waar ze liefdevol werden opgevangen. De Harlinger scholen hebben in het herdenkingsjaar ook aandacht besteed aan de ramp van 1666. Bouke Boomstra, die tegenwoordig in Harlingen woont heeft twee lesbrieven gemaakt die zijn te downloaden,